Co to w ogóle jest menopauza? To czas, kiedy przez kolejnych 12 miesięcy nie masz menstruacji. I już nie będziesz miała. Możesz się tego spodziewać między 40 a 50 rokiem życia.
Menopauzy nie można sprowadzić jedynie do ustania miesiączkowania. Wtedy byłoby całkiem fajnie, jeden kłopot z głowy. Menopauza niesie za sobą bardzo dużo zmian w naszym kobiecym organizmie. Warto się z nimi zapoznać, przygotować się na to co nas czeka i wiedzieć jak sobie z tym poradzić. Menopauza ma bardzo duży wpływa na nasze zdrowie, wagę, wygląd i samopoczucie. Bądźmy z nią na czasie.
Nie w każdym wypadku szykujemy się na wojnę, nie wszystkie mamy negatywne doświadczenia z menopauzą. Podobnie jak wejście w okres dojrzewania i rozpoczęcie menstruacji nie dla każdego były traumatycznym doświadczeniem.
W jakim wieku mogę się spodziewać menopauzy?
W Polsce dziewczyny przechodzą menopauzę między 45 a 55 rokiem życia. Średni wiek menopauzalny to 51 lat.
Wcześniejsza menopauza jest wtedy, kiedy menstruacja zanika pomiędzy 40 a 45 rokiem życia. Późna menopauza to 55-60 lat.
Wiek, w którym możemy przechodzić menopauzę jest często uwarunkowany genetycznie. Są jednak czynniki, które przyspieszają nadejście menopauzy jak na przykład palenie papierosów, niedożywienie, zaburzenia układu immunologicznego, choroby tarczycy, cukrzyca czy przebyta chemioterapia. Oczywiście operacje, które kończą się usunięciem jajników sprawiają, że przechodzi się tzw. menopauzę operacyjną.
W przypadku kobiet palących naukowcy zbadali, że menopauza przychodzi 2 lata wcześniej w porównaniu z kobietami niepalącymi. Dodatkowo jej objawy u palących pań mogą być bardziej dokuczliwe.
Wiecie, że w przypadku bliźniaczek jedno lub dwu jajowych ryzyko wejścia we wcześniejszą menopauzę jest czterokrotnie wyższe? Mechanizm tego zjawiska nie jest do końca poznany.
Co to jest perimenopauza i czym się różni od menopauzy?
Perimenopauza oznacza okres ‘wokół’ menopauzy. To czas, kiedy nasze ciało, organizm przygotowuje się do nadejścia menopauzy.
To moment w naszej dojrzałej kobiecości, kiedy zaczynamy obserwować, że coś się zmienia, ale jeszcze nie kojarzymy tego z menopauzą.
Poziom estrogenów może być kapryśny, raz spada a innym razem podnosi się. Możesz zaobserwować wydłużenie lub znaczne skrócenie cyklu menstruacyjnego. Mogą się też pojawić od czasu do czasu pierwsze symptomy menopauzalne: uderzenia gorąca, brak ochoty na seks, problemy ze snem czy huśtawki nastrojów.
Jakich objawów mogę się spodziewać w związku ze zbliżającą się menopauzą?
Kiedy poziom estrogenów spada, niektóre z nas będą doświadczały najróżniejszych symptomów. A są i takie szczęściary, u których przejście na drugą stronę mocy odbędzie się bezobjawowo.
Najczęstsze symptomy/objawy związane z menopauzą:
- słynne uderzenia gorąca
- nocne poty
- bóle głowy
- uczucie zmęczenia, drażliwość
- zaburzenia koncentracji i osłabienie pamięci
- osłabienie pamięci
- zmniejszone libido
- huśtawki nastrojów
- zaburzenia snu
- suchość pochwy, zanikanie śluzówki
- spadek libido
- nawracające zapalenia dróg moczowych
- bolesność stawów i kości
- bolesność krzyża
- zmniejszona elastyczność skóry
- uczucie ‘cienkiej’ skóry
- uczucie mrowienia
I to by było na tyle. Więc kiedy czytam wywiad w popularnym miesięczniku „Menopauza to prezent” to jakoś nie mam ochoty zostać obdarowana.
Jak poznać, że mam menopauzalne uderzenia gorąca?
O, kochana moja, jeśli się ciągle nad tym zastanawiasz, to oznacza, że jeszcze nie miałaś menopauzalnego uderzenia gorąca. Ciągle jesteś na etapie „dlaczego jest tu tak gorąco” albo „czy tylko ja mam ochotę otworzyć okno?”.
Kiedy będziesz miała menopauzalne uderzenia gorąca będziesz marzyła o tym, żeby zanurzyć twarz w misce z lodem. A potem wytrzymać jak najdłużej.
Podczas tych TYCH uderzeń gorąca wzrasta temperatura ciała. Gorąca robi się górna część ciała. Skóra na twarzy robi się czerwona albo pokrywa się czerwonymi plamami. Ten nagły wybuch gorąca przyprawia o palpitacje serca, czujesz się oszołomiona.
Ale to nie jest oszołomienie podobne do tego odczucia, kiedy twój chłopak (30 lat temu) powiedział, że zarezerwował hotel na weekend w górach i będzie to wasz pierwszy wyjazd. To jest raczej z tych oszołomień, kiedy przypadkowo czytasz sms-a na telefonie męża (tego od tych gór) i dowiadujesz się, że nie jesteś jego jedynym ‘kotkiem’ a jego nagły wyjazd do Wrocławia nie miał nic wspólnego z chorobą kochanej mamusi.
Jak często mogą się pojawiać uderzenia gorąca? Bardzo różnie, nie ma na to reguły. Dlatego trzeba sobie radzić.
Czynniki, które wpływają na nasilenie uderzeń gorąca:
- alkohol i kawa w nadmiarze
- ostre jedzenie
- stresująca sytuacja
- przebywanie w miejscach, gdzie jest gorąco może również ‘wywołać’ uderzenia gorąca
- palenie papierosów
- nadwaga i otyłość
Dobre rady dziewczyn, które doświadczyły uderzeń gorąca:
- Warto ubierać się na cebulkę. Kiedy przyjdzie fala gorąca, możesz się ochłodzić zdejmując z siebie co nieco.
- W czasie uderzenia gorąca oddychaj głęboko i miarowo, skup się na tym oddychaniu, tak jakbyś się chciała uspokoić. Pomaga.
Czy przytyję w czasie menopauzy?
To zależy.
Menopauza sama w sobie nie jest czynnikiem, który sprawia, że tyjemy. Okres przybierania na wadze w okolicach menopauzy jest związany po prostu z upływem czasu. Starzejemy się, spada masa mięśniowa, obniża się powoli tempo metabolizmu, to wszystko sprawia, że jedząc tyle samo i tak samo, przybieramy na wadze nie wiadomo, kiedy.
Na podstawie badań stwierdzono, że w okolicach menopauzy kobiety przybierają średnio 4.5 kg na wadze. Jednak ponad 10% kobiet w okresie około menopauzalnym przytyło średnio 8 kilogramów. Wyliczając te wartości zwrócono uwagę, że różnice liczbie nadprogramowych kilogramów były znaczne: od spadku masy ciała do przytycia ponad 20 kg.
Co się dzieje z moją talią w czasie menopauzy?
No właśnie. Kiedy przybieramy na wadze koło 40-ki to trudno nie zauważyć, że nadprogramowy tłuszczyk nie idzie w zadek albo w biust, tylko lokuje się z przodu, wokół brzucha. Zabiera nam talię. Napisałam o tym szerzej w artykule o otyłości brzusznej wśród kobiet.
Tendencja do gromadzenia się tłuszczu na brzuchu uwidacznia się około 40tki i jest związana głównie ze zmianami hormonalnymi zmierzającymi w stronę menopauzy. Za rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w naszym ciele odpowiedzialny jest między innym estrogen, którego z wiekiem mamy coraz mniej. Wiele kobiet nawet jeśli trzyma wagę w zdrowych widełkach zauważa, że w tali przybywa i nie znika.
Co z tym zrobić? Dbać o zdrową dietę dostosowaną do zmian związanych z wiekiem, wprawiać się w ruch, trzymać zdrową wagę.
Jak menopauza wpływa na moje kości?
Estrogen w naszym kobiecym ciele działa ochronnie na kości dbając o to, aby były mocne i zdrowe. Kiedy jego poziom zaczyna spadać, stopniowo zaczynamy tracić ten estrogenowy płaszcz ochronny.
Kiedy spada estrogen, tracimy gęstość kości. Podczas menopauzy ten proces jest już zaawansowany. Szacuje się, że najbardziej intensywny okres, w którym z powodu niskiego poziomu estrogenów tracimy gęstość kości to 5-7 lat po menopauzie. Kobiety tracą w tym czasie nawet do 20% gęstości kości. Potem urata gęstości kości spowalnia.
Słabe kości, słaba gęstość gości bardzo poważnie zwiększa ryzyko osteoporozy. Osteoporoza to choroba, która skrada się bardzo cicho. Najczęściej nie zdajemy sobie z niej sprawy, dopóki czegoś nie złamiemy.
Dbajmy o wapń w diecie na długo przed menopauzą, a po 40ce to już koniecznie.
W latach 2013-14 przeprowadzono Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności w Polsce, z którego wynika, że tylko 11.9 kobiet w Polsce spożywa wystarczającą ilość wapnia w diecie.
- Niemal połowa kobiet wkracza w 50 rok życia ze zbyt niską masą kostną
- Jedna na dwie kobiety w wieku 50 lat i powyżej doświadcza złamań kości w związku z osteoporozą
W zdecydowanie lepszej sytuacji są kobiety, które wkraczają w czas menopauzalny z mocnymi kośćmi, gęstą masą kostną. Warto zadbać o wapń od dziś.
Jeśli chcesz świadomie zadbać o swoje kości po 40ce włącz do swojego stylu życia ćwiczenia oporowe (hantelki, gumy oporowe, ćwiczenia z ciężarem własnego ciała). Dbanie o dietę zasobną w wapń wraz z ćwiczeniami, które wzmacniają kości jest najlepszą receptą na uniknięcie osteoporozy.
Czy wraz z menopauzą wzrasta ryzyko chorób serca?
Menopauza nie powoduje chorób serca. A jednak wśród kobiet 10 lat po menopauzie zapadalność na choroby serca bardzo wzrasta i jest główna przyczyna śmierci dziewczyn w tym wieku.
Odpowiednio wysoki poziom estrogenów z czasów naszej młodości bardzo dobrze działa na tętnice, sprawiając, że są bardziej elastyczne, pięknie się rozciągają i kurczą. Kiedy poziom estrogenów spada, nasze arterie tracą jego opiekuńczą rolę. Jeśli dodamy do tego nadprogramowe kilogramy, podwyższone ciśnienie krwi i za wysoki cholesterol – przepis na katastrofę gotowy.
Dbajmy o serce, jedzmy zdrowo, ruszajmy się, będzie dobrze.
Kiedy powinnam wybrać się do lekarza w związku z menopauzą?
Menopauzy się nie leczy, to nie choroba, chociaż czasami ciężko z nią żyć. Umów się na wizytę lekarską do ginekologa, kiedy objawy menopauzy są dla ciebie dokuczliwe i nie możesz sobie z nimi poradzić na własną rękę. Lekarz zleci badania, z których się dowiesz, na jakim etapie menopauzalnym jesteś. Lekarz pomoże ci zapanować na dokuczliwymi objawami. Być może będziesz chciała przedyskutować hormonalną terapię zastępczą.
Umów się do lekarza nawet jeśli nie masz dokuczliwych objawów, ale po prostu chcesz wiedzieć na jakim etapie jesteś. Ja lubię wiedzieć.
Czy są jakieś naturalne sposoby na złagodzenie objawów menopauzy?
Tak. Jest kilka sprawdzonych sposobów.
Pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa, Actaea racemosa) – ziele dostępne w formie herbaty, kapsułek, żelu, tabletek pomaga łagodzić uderzenia gorąca.
Niepokalanek mnisi (Vitex agnus-castus) – pomaga na uderzenia gorące i nocne poty.
Koniczyna łąkowa (Trifolium pratense) – ma działanie estrogenne, nie zaleca się jej kobietom, którym nie będzie służyła hormonalna terapia zastępcza.
Żeń-szeń – działanie podobne do wyżej wymienionych, podkreśla się jego działanie antydepresyjne.
Ciepła, aromatyczna kąpiel – uspokaja, działa kojąco, pomocna przy kłopotach ze snem.
Olejki aromatyczne – polecane w menopauzie: tymiankowy, rumiankowy, z mięty pieprzowej, dobrze wpływają na jej nieprzyjemne objawy. Można wmasować kilka kropel w kark i w stopy. Olejki można wymieszać z niewielką ilością bezwonnego oleju kokosowego albo olejku jojoba, żeby łagodniej działały na skórę.
Menopauza to naturalna kolej rzeczy w życiu każdej z nas. Poziom estrogenów I progesteronu spada i to ma dla nas kobiet swoje konsekwencje. Warto wiedzieć z czym możemy zmierzyć się podczas przechodzenia menopauzy i po niej. Do menopauzy można się dobrze przygotować i nie dać się zaskoczyć. Inspirujmy się na zdrowie dziewczyny.
Hej! Mam 48 lat I zaczynam…
dziékuje za artykul. Bardzo pomocny. Nie powiem zebym oczekiwala z niecierpliwoscia na kolejne etapy tego procesu ale przynajmniej dobrze wiedziec czego sie spodziewac .
Pozdrawiam
Hej Agnieszko, warto wiedzieć, nawet jeśli większość lub część rzeczy nie będzie nas dotyczyła. Życzę Ci aby meno obeszła się z Tobą łagodnie 🙂